|
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
|
|
ĐỀ CƯƠNG THAM KHẢO ÔN TẬP - HỌC KỲ II – NĂM HỌC 2018 – 2019
MÔN: LỊCH SỬ 7
A/ LỊCH SỬ VIỆT NAM:
Câu 1: Kinh tế nông nghiệp Đàng Trong và Đàng Ngoài
- Đàng ngoài:
+ Chiến tranh liên miên, nhà nước Lê - Trịnh ít quan tâm đến nông nghiệp.
+ Mất mùa đói kém thường xuyên, ruộng đất bị bọn cường hào đem cầm bán. Quan lại tham ô hoành hành.
- Đàng Trong:
+ Điều kiện tự nhiên thuận lợi
+ Các chúa Nguyễn khuyến khích khai hoang, cấp nông cụ, miễn giảm tô thuế
+ Năm 1698, Nguyễn Hữu Cảnh vào kinh lí phía Nam, đặt Phủ Gia Định, thêm Mĩ Tho, Hà Tiên, đất đai mở rộng, nhất là vùng đồng bằng Sông Cửu Long, năng suất lúa cao.
Câu 2: Chữ Quốc ngữ ra đời trong hoàn cảnh nào?
- Thế kỉ XVII, tiếng Việt đã phong phú và trong sáng.
- Các giáo sĩ phương Tây đã dùng chữ cái La tinh ghi âm tiếng Việt để truyền đạo Thiên Chúa.
-> Đây là công trình của các giáo sĩ phương Tây, đặc biệt là A-lếc- xăng- đơ- Rốt là người có đóng góp quan trọng vào việc này.
- Đây là chữ viết tiện lợi, khoa học và dễ phổ biến, lan rộng trong nhân dân và trở thành chữ Quốc ngữ của nước ta cho đến ngày nay.
Câu 3: Sự phát triển phong phú và đa dạng của văn học dân gian, các loại hình nghệ thuật, các thành tựu về y học, kỹ thuật (thế kỷ XVII-XVIII)
- Văn học dân gian phát triển phong phú, có truyện Nôm dài như Nhị Độ Mai, Thạch Sanh … còn có truyện Trạng Quỳnh, Trạng Lợn …thể thơ lục bát và song thất lục bát được sử dụng rộng rãi.
- Nghệ thuật dân gian được phục hồi và phát triển như múa trên dây, múa đèn, ảo thuật...
- Nghệ thuật điêu khắc gỗ đơn giản mà dứt khoát (tượng Phật Bà Quan Âm nghìn mắt nghìn tay...)
- Nghệ thuật sân khấu đa dạng như hát ả đào, chèo, tuồng…phản ánh đời sống lao động cần cù, lạc quan của nhân dân
- Y học: Có Lê Hữu Trác (Hải Thượng Lãn Ông 1720-1791) thu thập nhiều bài thuốc gia truyền và các kinh nghiệm chữa bệnh trong nhân dân và viết thành sách.
- Kỹ thuật: Từ thế kỷ XVIII một số kỹ thuật tiên tiến phương Tây đã ảnh hưởng vào nước ta. Thợ thủ công Nguyễn Văn Tú (Đàng Trong) học được nghề làm đồng hồ và kính thiên lý của Hà Lan. Các thợ thủ công triều Nguyễn chế tạo máy xẻ gỗ chạy bằng sức nước, tàu thủy chạy bằng hơi nước
Câu 4: Trình bày nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử của Phong trào Tây Sơn?
- Nguyên nhân thắng lợi:
+ Tinh thần yêu nước, ý chí đấu tranh và đoàn kết của nhân dân ta.
+ Sự lãnh đạo tài tình, sáng tạo của Quang Trung và bộ chỉ huy.
- Ý nghĩa lịch sử:
+ Lật đổ chính quyền Nguyễn – Trịnh – Lê, xóa bỏ ranh giới chia cắt đất nước, đặt nền tảng cho việc thống nhất quốc gia.
+ Đánh tan các cuộc xâm lược của Xiêm. Thanh, bảo vệ nền độc lập, lãnh thổ của Tổ quốc.
Câu 5: Tóm tắt những nét chính về sự nghiệp của Phong trào Tây Sơn từ 1771 đến 1789?
- 1771, Ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ dựng cờ khởi nghĩa ở Tây Sơn Hạ đạo
- Giữa 1774, kiểm soát vùng rộng lớn từ Quảng nam đến Bình Thuận
- 1777, lật đổ chính quyền Chúa Nguyễn Đàng Trong
- 1785, tiêu diệt 5 vạn quân Xiêm ở Rạch Gầm-Xoài Mút
- 1786, ra Bắc lật đổ chính quyền Chúa Trịnh
- 1789, đại phá 29 vạn quân Thanh, sau đó thực hiện nhiều chính sách cải cách để khôi phục và phát triển đất nước về mọi mặt
Câu 6: Quang Trung đã có những chính sách gì để khôi phục, phát triển kinh tế, ổn định xã hội và phát triển văn hóa dân tộc?
- Kinh tế:
+ Chiếu Khuyến nông được ban hành để giải quyết ruộng đất bị bỏ hoang và nạn lưu vong.
+ Bỏ hoặc giảm nhẹ nhiều lọai thuế.
+ Yêu cầu nhà Thanh “mở cửa ải, thông chợ búa”.
+ Thủ công nghiệp được phục hồi dần.
- Giáo dục:
+ Ban hành Chiếu lập học, khuyến khích mở trường học ở huyện, xã.
+ Dùng chữ Nôm làm chữ viết chính thức của nhà nước.
+ Cho Nguyễn Thiếp lập Viện Sùng Chính để dịch sách chữ Hán ra chữ Nôm.
-Quốc phòng:
+ Tiếp tục thi hành chế độ quân dịch
+ Tổ chức quân đội với nhiều binh chủng (bộ binh, thủy binh, kỵ binh, tượng binh)
-Ngoại giao:
+Đối với nhà Thanh: mềm dẻo nhưng kiên quyết.
+ Đối với Nguyễn Ánh: quyết định tấn công lớn để tiêu diệt.
Câu 7: Sự Thành lập của Triều Nguyễn
Quang Trung mất, nội bộ Tây Sơn suy yếu, quân Nguyễn Ánh lần lượt chiếm đánh Phú Xuân, Quảng Trị và tiến thẳng ra Thăng Long, Vua Nguyễn Quang Toản bị bắt, triều Tây Sơn chấm dứr
1806 Nguyễn Ánh lên ngôi Hoàng Đế, chọn Phú Xuân làm kinh đô, nhà nước quân chủ tập quyền được củng cố. Vua Nguyễn trực tiếp điều hành mọi việc hệ trọng từ trung ương đến địa phương.
Câu 8: Quân đội, luật pháp, ngoại giao thời Nguyễn
-Quân đội: Có nhiều binh chủng, xây dựng nhiều thành trì vững chắc
-Luật pháp: 1815 ban hành bộ “Hoàng triều luật lệ” mô phỏng theo luật của nhà Thanh
-Ngoại giao:Thần phục nhà Thanh, đóng cửa với phương Tây
* Gợi ý dạng các câu trả lời nhanh :
1.Người đã thực hiện cuộc cải cách đưa bộ máy nhà nước phong kiến Việt Nam thời Lê sơ phát triển đến đỉnh cao là ai? ( Lê Thánh Tông )
2. Những nhà thơ nổi tiếng trong các thế kỉ XV – XVIII ở nước ta là ai ? ( Nguyễn Bỉnh Khiêm và Đào Duy Từ) .
3.Khẩu hiệu : “ Lấy của nhà giàu chia cho người nghèo” xuất hiện trong các cuộc khởi nghĩa của ai ? ( chàng Lía , Nguyễn Hữu Cầu , ba anh em Tây Sơn Nguyễn Nhạc , Nguyễn Lữ , Nguyễn Huệ )
4. Hiện nay nhà nước ta ngày càng mở rộng việc thông thương buôn bán với nước ngoài ,vậy theo em để hàng hoá của Việt Nam ngày càng được khách hàng nước ngoài ưa chuộng , chúng ta cần phải quan tâm đến những điểu gì ? Chất lượng sản phẩm ; mẫu mã đa dạng , phong phú đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng , giá thành rẻ; giao hàng đúng giờ và theo hợp đồng đã kí kết giữa hai bên.
B/ LỊCH SỬ ĐỊA PHƯƠNG:
Tìm hiểu các quận huyện TP HCM và những công trình mới đã và sẽ có ở TP.
Câu 1: Tìm hiểu các quận huyện TP HCM
- TPHCM có 24 quận , huyện gồm : 19 quận gồm quận 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12 , Bình Thạnh , Bình Tân , Tân Bình , Tân Phú , Phú Nhuận , Gò Vấp, Thủ Đức và 5 huyện là : Cần Giờ , Nhà Bè, Củ Chi, Bình Chánh , Hóc Môn.
Câu 2:
- Em có cảm nhận như thế nào về Thành phố Hồ Chí Minh ngày nay?
- Hiện nay Thành phố Hồ Chí Minh có rất nhiều công trình đã và đang xây dựng , góp phần làm cho Thành phố trở nên tráng lệ , sầm uất hơn .Em hãy kể tên các công trình mới đã và sẽ có ở TPHCM?
-TP Hồ Chí Minh văn minh, hiện đại với vai trò đô thị đặc biệt, từng bước trở thành trung tâm lớn về kinh tế, tài chính, thương mại, khoa học - công nghệ của đất nước và khu vực Đông Nam Á.
- Ngoài những công trình cổ có kiến trúc độc đáo, thành phố Hồ Chí Minh còn có những công trình hiện đại góp phần làm thay đổi diện mạo của Thành phố, như: Phố đi bộ Nguyễn Huệ, Cầu Phú Mỹ, Đại lộ Đông – Tây, Hầm Thủ Thiêm, Tòa nhà Bitexco 68 tầng, Toà nhà Vinhomes Central Par , Tuyến Me trô số 1.
- CHÚC CÁC EM HỌC TỐT-
Lưu ý :
- Khi làm bài không sử dụng bút đen và bút xóa trong bài .