KIẾN THỨC CẦN THIẾT:
Để học bài này, học sinh cần những kiến thức sau:
- Xác định được vị trí của môi trường hoang mạc trên thế giới.
- Đọc được biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa của môi trường hoang mạc.
NỘI DUNG GHI CHÉP:
1. Đặc điểm của môi trường:
- Phần lớn các hoang mạc nằm dọc theo hai đường chí tuyến và giữa đại lục Á-Âu.
- Hoang mạc chiếm những diện tích rộng lớn ở châu Á, châu Phi, châu Mĩ và Ô-xtrây-li-a.
- Khí hậu hết sức khô hạn, khắc nghiệt.
- Lượng mưa trong năm rất thấp.
- Lượng bốc hơi lớn.
- Biên độ nhiệt ngày – đêm rất lớn.
- Phần lớn bề mặt các hoang mạc bị sỏi đá hay những cồn cát bao phủ.
2. Sự thích nghi của thực, động vật với môi trường:
- Động – thực vật nghèo nàn:
+ Một số loài cây rút ngắn chu kì sinh trưởng cho phù hợp với thời kì có mưa ngắn ngủi trong năm.
+ Một số khác lá biến thành gai hay lá bọc sáp để hạn chế sự thoát hơi nước.
+ Một vài loài cây dự trữ nước trong thân.
+ Có cây thân lùn thấp nhưng bộ rễ rất to và dài để có thể hút được nước dưới sâu.
+ Bò sát và côn trùng vùi mình trong cát hoặc trong hốc đá.
+ Linh dương, lạc đà … sống được nhờ có khả năng chịu đói khát và đi xa tìm thức ăn, nước uống.
BÀI TẬP RÈN LUYỆN:
Bài tập 1: Nêu các đặc điểm của khí hậu hoang mạc.
Bài tập 2: Thực vật và động vật ở hoang mạc thích nghi với môi trường khắc nghiệt, khô hạn như thế nào?
Bài tập 3: Nêu sự khác nhau về khí hậu giữa hoang mạc ở đới nóng và hoang mạc ở đới ôn hòa.
CHUẨN BỊ BÀI HỌC SAU:
Nhiệm vụ học sinh cần chuẩn bị cho bài học sau:
- Học bài 19: “Môi trường hoang mạc”.
- Xem bài 20: “Hoạt động kinh tế của con người ở hoang mạc”.