ĐỀ VĂN NGHỊ LUẬN VÀ VIỆC LẬP Ý CHO BÀI VĂN NGHỊ LUẬN
I/. Tìm hiểu đề văn nghị luận
1. Nội dung và tính chất của đề văn nghị luận :
a/ Ví dụ: SGK/ Tr 21
b/ Nhận xét:
- Đề bài văn nghị luận bao giờ cũng nêu ra một vấn đề để bàn bạc và đòi hỏi người viết bày tỏ ý kiến của mình đối với vấn đề đó.
- Tính chất của đề như : giải thích, ca ngợi, khuyên nhủ, phân tích, bàn luận, phản bác …đòi hỏi phải vận dụng các phương pháp phù hợp.
2. Tìm hiểu đề văn nghị luận:
a. Đề : “Chớ nên tự phụ”
b. Nhận xét:
xác định đúng vấn đề, phạm vi, tính chất của bài nghị luận.
II/. Lập ý cho bài văn nghị luận :
1. Đề bài : Chớ nên tự phụ.
a. Xác lập luận điểm:
+Tự phụ là thói quen xấu
+ Tự phụ đề cao vai trò của bản thân
+Tự phụ khiến cho bản thân biến chất , mọi người xa lánh .
b. Tìm luận cứ :
- Tự phụ:
Là luôn coi mình hơn hẳn người khác không coi ai ra gì.
- Tác hại:
+ Sẽ bị mọi người xa lánh.
+ Có hại cho chính mình.
c. Xây dựng lập luận :
- Tự phụ là gì?
- Tác hại của thói tự phụ. ( dẫn chứng , lí lẽ)
- Khuyên người không nên tự phụ.
- Sửa thói xấu này = cách nào?
2. Bài học:
Lập ý là quá trình xây dựng hệ thống các ý kiến, q/điểm để làm rõ, sáng tỏ ý kiến chung nhất của toàn bài nhằm mục đích nghị luận ( xác lập luận điểm, tìm luận cứ, xây dựng lập luận).
Tìm hiểu đề và lập ý cho đề bài “ sách là người bạn lớn của con người”
a/ Tìm hiểu đề:
- Vấn đề: Vai trò của sách đối với con người ( nhận định sách là người bạn tốt)
- Phạm vi: những giá trị sách mang lại cho ta.
- Tính chất: khẳng định.
- Phương pháp: chứng minh.
b/ Lập ý:
1. Xác lập luận điểm: Sách là người bạn tốt của con người.
2. Tìm luận cứ:
+ Sách mở mang trí tuệ.
+ Sách giúp ta vượt qua thời gian tìm về…
+ Sách đưa ta vào thế giới những tâm hồn…
+ Sách đem lại cho ta phút giây thu giản.
+ Cách đọc sách.
3. Lập luận:
- Tầm quan trọng của sách đối với con người.
- Sách thỏa mãn những nhu cầu của con người.
+ Mở mang trí tuệ.
+ Đưa ta vào biến cố lịch sử.
+ Đưa ta vào những…
- Gía trị của sách:
+ Gíup ta biết thông cảm.
+ ………… nghĩ lời hay, ý đẹp..
- Thái độ của con người đối với sách.
- Cách đọc sách.
Hướng dẫn tự học:
- Đọc văn bản và xác định luận điểm chính của một văn bản nghị luận cụ thể.
- Làm bài tập đầy đủ.
- Soạn bài “Tinh thần yêu nước của dân ta”.
- Xác định bố cục và trình tự lập luận .
- Xác định vấn đề nghị luận.