BÀI 22 : CAO TRÀO CÁCH MẠNG TIẾN TỚI TỔNG KHỞI NGHĨA CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945
I. Mặt trận Việt Minh ra đời (19/5/1941)
1- Hoàn cảnh ra đời:
- Chiến tranh thế giới thứ hai bước sang năm thứ ba. Trên thế giới hinh thành 2 trận tuyến.
- Ở Đông Dương, thực dân Pháp ra sức đàn áp cách mạng.
- Ngày 28/11/1941, Nguyễn Ái Quốc về nước về nước trực tiếp lãnh đạo CM VN. Người chủ trì Hội nghị Trung ương lần thứ 8 họp tại Pắc Bó ( Cao Bằng ) từ ngày 10 đến ngày 19-5-1941.
- Hội nghị chủ trương trước hết phải giải phóng các dân tộc Đông Dương ra khỏi ách Pháp – Nhật. Hội nghị chủ trương thành lập mặt trận Việt Minh.
2- Hoạt động của mặt trận Việt Minh
- Xây dựng lực lượng chính trị :
Ngày 19/5/1941 Mặt trận Việt Minh được thành lập bao gồm các đoàn thể cứu quốc ở khắp cả nước.
- Xây dựng lực lượng vũ trang.
- Duy trì đội du kích Bắc Sơn phát triển thành cứu quốc quân.
- Phát động chiến tranh du kích, thành lập Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân ( ngày 22.12.1941
II. Cao trào kháng Nhật cứu nước – Tiến tới Tổng khởi nghĩa tháng Tám/1945.
1- Nhật đảo chính Pháp.
a. Hoàn cảnh.
- Chiến tranh thế giới thứ hai sắp kết thúc.
- Nước Pháp được giải phóng.
- Nhật khốn đốn ở Thái Bình Dương.
- Pháp ở Đông Dương cũng ráo riết chuẩn bị, chờ thời cơ để giành lại địa vị thống trị cũ.
-> Tình thề trên buộc Nhật phải đảo chính Pháp, độc chiếm Đông Dương.
b. Diễn biến.
- Đêm 9/3/1945, Nhật đảo chính Pháp trên toàn Đông Dương.
- Pháp nhanh chóng đầu hàng Nhật.
2.Tiến tới Tổng khởi nghĩa tháng Tám 1945.
a) Chủ trương của Đảng :
- Ban thường vụ Trung ương Đảng họp hội nghị mở rông và ra chỉ thị “ Nhật – Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”, xác định kẻ thù chính, cụ thể trước mắt là phát xít Nhật.
- Hội nghị quyết định phát động cao trào “Kháng Nhật cứu nước” mạnh mẽ làm tiền đề cho cuộc Tổng khởi nghĩa.
b) Diễn biến :
- Từ giữa tháng 3-1945, cách mạng đã chuyển sang cao trào đấu tranh vũ trang và những cuộc khởi nghĩa từng phần. Ở căn cứ địa Cao-Bắc-Lạng, nhiều xã, châu, huyện được giải phóng
- Ngày 15-4-1945, Hội nghị quân sự Bắc kỳ họp, thống nhất các lực lượng vũ trang thành Việt Nam giải phóng quân, Uỷ ban Quân sự Bắc Kì được thành lập, khu giải phóng Việt Bắc ra đời.
- Nhân dân các thành phố, đô thị mít tinh, diễn thuyết, các đội danh dự Việt Minh thẳng tay trừ khử tay sai nguy hiểm.
- Phong trào “phá kho thóc, giải quyết nạm đói” diễn ra sôi nổi, không khí khởi nghĩa sục sôi trong cả nước.
4. Củng cố:
- Em hãy trình bày hoàn cảnh và quá trình Nhật đảo chính Pháp ?
- Quá trình kháng Nhật cứu nước diễn ra như thế nào ?
5. Hướng dẫn về nhà:
- Làm bài tập 2 SGK (91).
- Soạn bài 23 : tổng khởi nghĩa tháng Tám/1945. Sự thành lập nước VNDCCH. (SGK T.92).