CHỦ ĐẾ : LỊCH SỬ VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM 1945 - 1946
A/ BÀI 23 : TỔNG KHỞI NGHĨA THÁNG TÁM NĂM 1945 VÀ SỰ THÀNH LẬP NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA
I. Lệnh Tổng khởi nghĩa được ban bố:
1. Hoàn cảnh lịch sử:
- Ở Châu Âu : Đức đầu hàng (vào tháng 5 – 1945)
- Ở Châu Á : Nhật đầu hàng (vào tháng 8 -1945) => Thời cơ cách mạng đã đến.
2. Lệnh tổng khởi nghĩa được ban bố:
- Trước tình hình này, từ ngày 14-15/8-1945: hội nghị toàn quốc của Đảng họp tại Tân Trào (Tuyên Quang) quyết định thành lập Uỷ ban khởi nghĩa toàn quốc và phát động lệnh tổng khởi nghĩa.
-16-8-1945: Quốc dân đại hội họp tại Tân Trào bầu ra Uỷ ban dân tộc giải phóng Việt Nam do Hồ Chí Minh làm chủ tịch. Chiều 16.8.1945 quân ta giải phóng thị xã Thái Nguyên.
II- Giành chính quyền ở Hà Nội:
- 19.8.1945 : Dưới sự lãnh đạo của Mặt trận Việt Minh, quần chúng nhân dân đã biểu tình chiếm các công sở của chính quyền bù nhìn. Cuộc khởi nghĩa thắng lợi ở Hà Nội
III. Giành chính quyền trong cả nước:
- Tiếp sau Hà Nội, đến lượt Huế (23.8), Sài Gòn (25.8) giành được thắng lợi.
- 28.8.1945 : Khởi nghĩa thắng lợi trong cả nước.
- 2.9.1945 : Tại Quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập tại Quảng Trường Ba Đình (Hà Nội) khai sinh ra nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa .
IV- Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Tám 1945 :
1 / Ý nghĩa lịch sử:
a. Trong nước:
- CM/8 đã lật đổ ách thống trị của Pháp, Nhật và chế độ phong kiến tay sai
- Mở ra một kỉ nguyên mới trong lịch sử dân tộc Việt Nam: kỉ nguyên độc lập, tự do của nước nhà.
b. Thế giới:
- Cổ vũ mạnh mẽ tinh thần đấu tranh của nhân dân các nước thuộc địa Á, Phi.
2/ Nguyên nhân thắng lợi:
a. Chủ quan:
- Truyền thống yêu nước của dân tộc được phát huy dưới sự lãnh đạo của Đảng đứng đầu là chủ tịch Hồ Chí Minh.
b. Khách quan:
- Thất bại của phát xít Nhật đã tạo thời cơ thuận lợi cho CM/8 thành công một cách nhanh chóng và ít đổ máu.
B/ Bài 24: CUỘC ĐẤU TRANH BẢO VỆ VÀ XÂY DỰNGCHÍNH QUYỀN DÂN CHỦ NHÂN DÂN (1945-1946)
I.TÌNH HỈNH NƯỚC TA SAU CÁCH MẠNG THÁNG TÁM:
1. Nạn đói:
- Nạn đói cuối năm 1944 đầu 1945 chưa được khắc phục, nạn đói mới đe doạ, lũ lụt, hạn hán kéo dài.
2. Nạn dốt:
- Hơn 90% dân số mù chữ, các tệ nạn xã hội tràn lan.
3. Tài chính:
- Tài chính trống rỗng, nhà nước chưa kiểm soát được ngân hàng Đông Dương.
4. Nạn ngoại xâm:
-Nguy cơ lớn nhất vẫn là nạn xâm lược đế quốc và phản động thế giới.
+ Miền Bắc: quân Tưởng Giới Thạch.
+ Miền Nam: quân đội Anh – Pháp.
II/ BƯỚC ĐẦU XÂY DỰNG CHẾ ĐỘ MỚI.
Ngày 6/1/1946: nhân dân cả nước đi bầu cử Quốc hội khóa I với hơn 90% cử tri tham gia.
* Ý nghĩa: Chính quyền dân chủ nhân dân được xây dựng.
III/ DIỆT GIẶC ĐÓI, GIẶC DỐT VÀ GIẢI QUYẾT KHÓ KHĂN VỀ TÀI CHÍNH.
1. Giặc đói: Lập hủ gạo cứu đói, thực hiện “ngày đồng tâm” và đẩy mạnh tăng gia sản xuất. Kết quả: nạn đói đã được đẩy lùi.
2. Giặc dốt: Phát động phong trào xoá nạn mù chữ. Kết quả: trong vòng 1 năm (9-1945 đến 9-1946) có hơn 2 triệu người thoát nạn mù chữ.
3. Tài chính: Xây dựng “ Quỹ độc lập”, phong trào “ Tuần lễ vàng”. Kết quả : ngày 23.11.1946, đồng tiền Việt Nam được lưu hành trong cả nước.
Hướng dẫn về nhà:
- Điền những sự kiện chính của Cách mạng tháng
Tám tương ứng với cột mốc thời gian.
Thời gian
|
Sự Kiện
|
19.8.1945
|
|
23.8.1945
|
|
25.8.1945
|
|
28.8.1945
|
|
30.8.1945
|
|
2.9.1945
|
|
2. Hãy hoàn thiện bảng sau:
KHÓ KHĂN
|
BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC
|
KẾT QUẢ
|
GIẶC ĐÓI
|
|
|
GIẶC DỐT
|
|
|
TÀI CHÍNH
|
|
|
- Hoàn thành phần ghi vào tài liệu học tập hoặc in ra và làm bài tậpvề nhà để nắm các sự kiện lịch sử bài 23 và bài 24 để thứ 5 tiến hành làm bài trắc nghiệm.
- Lưu ý khi làm bài nhớ xem phần quy định thời gian kết thúc để hoàn thành bài tập
- Chuẩn bị bài 24: “Cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân” ( tt) .Cụ thể: Trả lờicâu hỏi ởcuối mục I và mục III
Chúc các em học tốt.