Chủ đề 14
MẶT PHẲNG NGHIÊNG
Hoạt động 1: Thí nghiệm về mặt phẳng nghiêng.
۩Đặt vấn đề:
+ Trong một ngôi nhà có nhiều tầng ngày xưa, muốn di chuyển từ tầng 1 lên tầng 2 thì ta phải làm thế nào?
+ Dùng cầu thang.
- Bài học hôm nay ta sẽ tìm hiều xem tại sao cầu thang lại giúp ta di chuyển lên cao một cách nhẹ nhàng.
- HS lắng nghe và ghi tựa bài học.
۩Chuyển ý: Trước tiên chúng ta sẽ làm một số thí nghiệm để tìm hiểu rõ hơn về công dụng của mặt phẳng nghiêng.
I. Thí nghiệm
1. Chuẩn bị:
- Các em HS ngồi theo nhóm và kiểm tra số lượng dụng cụ trong khay.
- Các nhóm kiểm tra dụng cụ thí nghiệm.
- Các em kẻ bảng kết quả thí nghiệm vào tập.
- HS kẻ bảng kết quả vào tập.
2. Thực hiện:
- Đo trọng lượng vật và ghi kết quả vào bảng.
- HS làm theo sự hướng dẫn của GV.
+ Nếu kết vật lên theo phương thẳng đứng thì lực kéo là bao nhiêu?
+ 1N.
- Cố định giá đỡ ở độ cao 20cm. Kê tấm máng có chiều dài ngắn nhất vào giá đỡ. Một bạn đặt khối kim loại lên máng, móc nó vào lực kế và kéo nó đi lên một cách nhẹ nhàng, một bạn khác đọc số chỉ của lực kế lúc này cho các bạn trong nhóm ghi vào bảng kết quả.
- Giữ nguyên độ cao của giá đỡ, làm tương tự với máng ngắn nhì và máng dài nhất.
- HS làm theo sự hướng dẫn của GV.
+ So sánh giá trị của 3 lực kéo F1, F2, F3 với trọng lượng P của vật?
+ Các giá trị của 3 lực kéo F1, F2, F3 nhỏ hơn trọng lượng P của vật.
- Các em ghi bài:
“Khi dùng mặt phẳng nghiêng, ta có thể kéo hoặc dẩy vậy lên với lực nhỏ hơn trọng lượng vật.”
- HS ghi bài vào tập.
+ So sánh chiều dài của 3 máng nghiêng l1, l2, l3 ?
+ l1 < l2 < l3
+ So sánh độ nghiêng của 3 máng l1, l2, l3 ?
+ Máng l1 nghiêng nhiều nhất, l2 nghiêng nhiều nhì, máng l3 nghiêng ít nhất.
+ Em có nhận xét gì về mối quan hệ của chiều dài mặt phẳng nghiêng và độ nghiêng của nó?
+ Mặt phẳng nghiêng càng dài thì độ nghiêng của nó càng lớn.
- Các em ghi bài:
“Mặt phẳng nghiêng càng dài thì độ nghiêng của nó càng lớn.”
- HS ghi bài vào tập.
+ So sánh các giá trị của 3 lực kéo F1, F2, F3 ?
+ F1 > F2 > F3
+ Em có nhận xét gì về mối quan hệ của cường độ lực kéo và độ nghiêng của mặt phẳng nghiêng?
+ Độ nghiêng của mặt phẳng nghiêng càng lớn thì cường độ lực kéo vật càng lớn.
- Các em ghi bài:
“Mặt phẳng càng nghiêng ít thì cường độ lực để kéo vật lên càng nhỏ.”
- HS ghi bài vào tập
۩Chuyển ý: Ta sẽ cùng tìm hiểu các ứng dụng của mặt phẳng nghiêng trong đời sống để thấy rõ hơn những tác dụng của nó.
II.Vận dụng
- Hãy đọc và làm HĐ5.
- HS làm theo hướng dẫn.
+ Giữa cầu thang nghiêng nhiều và cầu thang nghiêng ít, cái nào dễ đi hơn ? Vì sao ?
+ HS trả lời theo suy nghĩ.
- GV nhận xét và sửa chữa.
- HS sửa vào tập.
- Hãy đọc và làm HĐ6.
- HS làm theo hướng dẫn.
+ Làm đường lên núi quanh co có lợi ở điểm nào và bất lợi ở điểm nào?
+ HS trả lời theo suy nghĩ.
- GV nhận xét và sửa chữa.
- HS sửa vào tập.
+ GV cho HS nêu thêm những ứng dụng của mặt phẳng nghiêng trong đời sống.
+ Băng chuyền đưa hàng lên máy bay, ốc vít, bậc thềm dắt xe vào nhà, mái nhà nghiêng …
۩ Kiến thức nâng cao:
Câu 1: Nếu độ dốc là 10% thì muốn lên độ cao 50m thì ta phải đi quãng đường là bao nhiêu?
Câu 2: Nếu độ dốc là 15% thì muốn lên độ cao 150m thì ta phải đi quãng đường là bao nhiêu?
Câu 3: Nếu độ dốc là 5% thì nếu ta đi quãng đường là 2km thì sẽ lên cao được bao nhiêu?
Câu 4: Nếu ta đi quãng đường là 5km thì sẽ lên cao được 500m thì độ dốc là bao nhiêu?
Câu 5: Muốn đưa một vật có trọng lượng 100N muốn lên cao 4m bằng mặt phẳng nghiêng dài 8m thì lực nâng là bao nhiêu?
Câu 6: Người ta đưa một vật có khối lượng 1,5 tạ lên cao 6m bằng mặt phẳng nghiêng thì lực nâng là 500N, hỏi mặt phẳng nghiêng dài bao nhiêu?
Câu 7: Người ta đưa một vật lên cao 10m bằng mặt phẳng nghiêng dài 40m thì lực nâng là 800N, hỏi vật có khối lượng bao nhiêu?
Câu 8: Người ta đưa một vật có khối lượng 0,4 tấn lên cao bằng mặt phẳng nghiêng dài 24m thì lực nâng là 600N, hỏi độ cao đưa vật lên là bao nhiêu?
۩ Em hãy luyện tập:
+ Các em hãy đọc và trả lời câu 1, 2, 3,4.
۩ Dặn dò:
- Học phần bài ghi.
- Đọc phần Thế giới quanh ta.