ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP HỌC KỲ II – NĂM HỌC 2020-2021
MÔN: LỊCH SỬ 8
1. Khởi nghĩa Yên Thế (1884-1913) có đặc điểm gì khác với các cuộc khởi nghĩa cùng thời:
- Là cuộc khởi nghĩa lớn nhất, tồn tại thời gian lâu nhất (30 năm), quyết liệt nhất, có tầm ảnh hưởng sâu rộng nhất buộc Pháp phải 2 lần giảng hòa nhượng bộ
-Không chịu sự chi phối của tư tưởng “Cần Vương” mà là PT tự phát của nông dân để tự vệ, bảo vệ quyền lợi của chính mình
-Có liên lạc với các nghĩa sĩ yêu nước theo xu hướng mới như Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh…
2. Những chuyển biến về kinh tế - xã hội ở Việt Nam trong cuộc khai thác thuộc địa lần nhất
*Những chuyển biến về kinh tế:
- Tích cực: Cuộc khai thác thuộc địa của Pháp làm xuất hiện nền công nghiệp thuộc địa mang yếu tố thực dân; thành thị mọc lên; nền kinh tế hàng hóa bước đầu xuất hiện, tính chất tự cung tự cấp của nền kinh tế cũ bị phá vỡ.
- Tiêu cực: Tài nguyên thiên nhiên bị khai thác cạn kiệt, nông nghiệp trì trệ, công nghiệp phát triển nhỏ giọt, thiếu hẳn công nghiệp nặng. Nền kinh tế Việt Nam cơ bản vẫn là nền sản xuất nhỏ, lạc hậu, phụ thuộc.
*Những chuyển biến về xã hội:
Ngoài 2 giai cấp địa chủ và giai cấp nông dân thì xuất hiện thêm các tầng lớp giai cấp mới như : giai cấp tư sản, tiểu tư sản trí thức, công nhân trong đó giai cấp công nhân có sứ mệnh là giai cấp lãnh đạo cách mạng giải phóng dân tộc (hs giải thích thêm)
3. Điểm giống và khác nhau của PT yêu nước đầu thế kỷ XX
* Giống: đều là các PT yêu nước theo khuynh hướng dân chủ tư sản, do các sĩ phu Nho học lãnh đạo
* Khác:
- PT Đông du: do hội Duy Tân chủ trương bạo động vũ trang chống Pháp (Phan Bội Châu lãnh đạo)
- PT Duy Tân: chủ trương cải cách duy tân (Phan Châu Trinh)
- PT Đông Kinh Nghĩa Thục:mở trường học, chủ trương nâng cao dân trí, đào tạo nhân tài (Huỳnh Thúc Kháng)
4. So sánh xu hướng cứu nước cuối TK XIX và xu hướng cứu nước đầu TK XX
|
Nội dung
|
Cuối TK XIX
|
Đầu TK XX
|
|
Mục đích
|
Đánh Pháp giành độc lập dân tộc, xây dựng lại chế độ PK
|
Đánh Pháp giành độc lập dân tộc kết hợp cải cách xã hội
|
|
Thành phần lãnh đạo
|
Văn thân, sĩ phu yêu nước
|
Tầng lớp Nho giáo trên đường tư sản hóa
|
|
Hình thức hoạt động
|
Vũ trang
|
Vũ trang, tuyên truyền giáo dục, văn hóa cải cách
|
|
Tổ chức
|
Xu hướng phong kiến
|
Tổ chức chính trị sơ khai
|
|
Lực lượng tham gia
|
Còn hạn chế
|
Nhiều tầng lớp, giai cấp, thành phần xã hội
|
5. Hoạt động của Nguyễn Tất Thành sau khi ra đi tìm đường cứu nước.
+ Hoàn cảnh:
- Sau năm 1908, phong trào giải phóng dân tộc rơi vào tình trạng bế tắc, các phong trào Đông du, Đông Kinh nghĩa thục, Duy tân, chống thuế... đều bị thất bại. Trong bối cảnh đó, Nguyễn Tất Thành đã quyết định ra đi tìm con đường cứu nước mới cho dân tộc.
+ Những hoạt động:
- Ngày 5 - 6 - 1911, từ bến cảng Nhà Rồng, Người ra đi tìm đường cứu nước
- Sau hành trình kéo dài 6 năm, qua nhiều nước ở châu Phi, châu Mĩ, châu Âu,... đến năm 1917, Người từ Anh trở về Pháp, tham gia hoạt động trong Hội những người Việt Nam yêu nước ở Pa-ri.
- Người tích cực tham gia hoạt động trong phong trào công nhân Pháp và tiếp nhận ảnh hưởng của Cách mạng tháng Mười Nga rồi quyết định đi theo chủ nghĩa Mác - Lê-nin.
+ Kết luận: Nguyễn Tất Thành là vị cứu tinh của dân tộc Việt Nam. Bước đầu hoạt động của Người đã mở ra chân trời mới cho cách mạng nước ta.
Tìm hiểu về TP.Hồ Chí Minh: Văn hóa chợ
---CHÚC CÁC EM HỌC TỐT---