BÀI 9
NGUYÊN PHÂN
I. SỰ BIẾN ĐỔI HÌNH THÁI CỦA NST TRONG CHU KỲ TẾ BÀO
1. Chu kỳ tế bào : vòng đời của mỗi tế bào khi phân chia bao gồm kỳ trung gian và quá trình nguyên phân ( kỳ đầu, kỳ giữa, kỳ sau, kỳ cuối) . Sự lặp lại vòng đời này gọi là chu kỳ tế bào.
2. Trong chu kỳ tế bào hình thái NST biến đổi thong qua hoạt động duỗi xoắn và đóng xoắn.
II.NHỮNG DIỄN BIẾN CƠ BẢN CỦA NST TRONG NGUYÊN PHÂN.
- Là sự phân bào xảy ra ở tế bào sinh dưỡng và hợp tử
- Gồm 4 kỳ liên tiếp : kỳ đầu, kỳ giữa, kỳ sau, kỳ cuối
- NST chỉ tự nhân đôi 1 lần , có sự tạo thành thoi phân bào.
- KỲ TRUNG GIAN: NST tự nhân đôi thành NST kép gồm 2 cromatit đính nhau tại tâm động
|
Các kì
|
Những diễn biến cơ bản của NST
|
|
Kỳ đầu
( 2n kép)
|
Các NST kép bắt đầu đóng xoắn, co ngắn, tâm động đính vào sợi tơ của thoi phân bào
|
|
Kỳ giữa
( 2n kép)
|
Các NST kép đóng xoắn cực đại, tập trung một hàng trước mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào.
|
|
Kỳ sau
( 4n đơn)
|
2crômatit trong từng NST kép tách nhau ở tâm động thành 2 NST đơn và phân li về 2 cực của tế bào.
|
|
Kỳ cuối
( 2n đơn)
|
Các NST đơn duỗi xoắn, dài ra thành sợi mảnh rồi thành nhiễm sắc chất.
|
Kết quả: từ 1 tế bào mẹ có 2n( NST) ---> cho 2 tế bào con; mỗi tế bào con có 2n (NST) giống như tế bào mẹ .
III. Ý NGHĨA CỦA NGUYÊN PHÂN.
- Nguyên phân là phương thức sinh sản của tế bào và lớn lên của cơ thể
- Duy trì sự ổn định bộ NST đặc trưng cho mỗi loài qua các thế hệ tế bào.