BÀI 4 : LAI HAI CẶP TÍNH TRẠNG
I/ THÍ NGHIỆM CỦA MENĐEN.
1.Tiến hành thí nghiệm: Lai đậu Hà lan ( Pisum sativum)
Ptc: Hạt vàng, trơn x hạt xanh, nhăn
F1 : 100% hạt vàng, trơn
F1 x F1 : Vàng, trơn x vàng, trơn
F2 : 315 hạt vàng, trơn
101 hạt vàng, nhăn
108 hạt xanh, trơn
32 hạt xanh, nhăn
2. Nhận xét :
- Tỉ lệ từng cặp tính trạng ở F2 :
+ Màu sắc hạt : Vàng / Xanh = 3 /1 à vàng là trội, xanh là lặn
+ Hình dạng hạt : Trơn / Nhăn = 3/1 -à trơn là trội, nhăn là lặn
-----> sự di truyền của từng tính trạng tuân theo qui luật phân li của Menđen :
+ Mỗi cặp tính trạng do 1 cặp nhân tố di truyền qui định
+ Gen trội át gen lặn.
- Xét tỉ lệ mỗi loại kiểu hình ở F2 : có 4 KH :
Vàng trơn chiếm 9/16 = 3/4 vàng x ¾ trơn
Xanh trơn chiếm 3/16 = ¼ xanh x ¾ trơn
Vàng nhăn chiếm 3/16 = ¾ vàng x ¼ nhăn
Xanh nhăn chiếm 1/16 = ¼ xanh x ¼ nhăn
-----> Khi lai cặp bố mẹ khác nhau về hai cặp tính trạng thuần chủng tương phản di truyền độc lập với nhau, thì :
Tỉ lệ mỗi loại KH ở F2 = tích tỉ lệ của các tính trạng hợp thành nó.
Ta có: ( 3 vàng : 1 xanh) ( 3 trơn : 1 nhăn ) = 9 vàng trơn : 3 vàng, nhăn : 3 xanh, trơn : 1 xanh , nhăn
----> Hai tính trạng màu sắc và hình dạng hạt di truyền độc lập với nhau.
II/ BIẾN DỊ TỔ HỢP.
1. BDTH là những tổ hợp có kiểu hình mới khác với P, do sự tổ hợp lại những tính trạng của P
Ví dụ : (HS tự cho ví dụ).
2. Nguyên nhân phát sinh BDTH :
- Do sự phân ly độc lập của các tính trạng trong quá trình phát sinh giao tử
- Do sự tổ hợp lại của các tính trạng khi thụ tinh.
3. Ý nghĩa:
- BDTH làm sinh vật phong phú, đa dạng
- Là nguồn nguyên liệu quan trọng có lợi cho tiến hóa và chọn giống