BÀI TIẾT VÀ CẤU TẠO HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I. BÀI TIẾT:
- Bài tiết là một hoạt động của cơ thể lọc thải các chất dư thừa và các chất độc hại khác ra môi trường ngoài.
- Các cơ quan thực hiện bài tiết và sản phẩm thải chủ yếu:
+ Phổi bài tiết CO2.
+ Da bài tiết mồ hôi.
+ Thận bài tiết nước tiểu.
II. CẤU TẠO CỦA HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU:
Hệ bài tiết nước tiểu gồm: Thận, ống dẫn nước tiểu, bóng đái và ống đái
Thận gồm phần vỏ và phần tủy với các đơn vị chức năng( khoảng 2 triệu đơn vị), cùng các ống góp đổ vào bể thận.
* Chức năng của thận: Lọc máu và hình thành nước tiểu.
III. BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU:
1.Sự tạo thành nước tiểu
Sự tạo thành nước tiểu gồm 3 quá trình:
Quá trình lọc máu diễn ra ở cầu thận tạo thành nước tiểu đầu.
Quá trình hấp thụ lại diễn ra ở ống thận.
Quá trình bài tiết tiếp diễn ra ở ống thận tạo thành nước tiểu chính thức.
Ý nghĩa: Giúp duy trì và ổn định nồng độ các chất trong máu.
2. Thải nước tiểu:
Nước tiểu chính thức đổ vào bể thận, qua ống dẫn nước tiểu xuống tích trữ ở bóng đái, rồi được thải ra ngoài nhờ hoạt động của cơ vòng ống đái (cùng với cơ bóng đái và cơ bụng).
IV. VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU:
1. Một số các tác nhân chủ yếu gây hại cho hệ bài tiết nước tiểu:
Các vi khuẩn gây bệnh
Các chất độc hại trong thức ăn đồ uống
Khẩu phần ăn không hợp lí
2. Cần xây dựng các thói quen sống khoa học để bảo vệ hệ bài tiết nước tiểu:
- Thường xuyên giữ vệ sinh cho toàn cơ thể cũng như hệ bài tiết nước tiểu
- Khẩu phần ăn uống hợp lí.
- Đi tiểu đúng lúc.
V. DA:
1. Cấu tạo của da: Biểu bì, bì, mỡ dưới da
2. Chức năng của da:
Bảo vệ cơ thể.
- Bài tiết và điều hoà thân nhiệt.
- Tiếp nhận kích thích và cảm giác.
- Da và sản phẩm của da ( lông, móng) tạo nên vẻ đẹp con người
- Da bao bọc ngoài cơ thể không cho vi sinh vật xâm nhập vào trong cơ thể.
- Trời nóng lỗ chân lông mở, tiết mồ hôi thoát nhiệt ra ngoài. Trời lạnh lỗ chân lông đóng lại giữ nhiệt.
3. Bảo vệ da:
- Các biện pháp bảo vệ da:
+ Thường xuyên tắm rửa.
+ Thay quần áo và giữ gìn da sạch sẽ.
+ Không nên nặn mụn.
+ Tránh lạm dụng mĩ phẩm...
4. Phòng chống bệnh ngoài da
- Các bệnh ngoài da: ghẻ lở, hắc lào, nấm, chốc, mụn nhọt, chấy rận, bỏng....
- Phòng chữa:
+ Vệ sinh cơ thể, vệ sinh môi trường, tránh để da bị xây xát.
+ Khi mắc bệnh cần chữa theo chỉ dẫn của bác sĩ.
+ Khi bị bỏng nhẹ: ngâm phần bỏng vào nước lạnh sạch, bôi thuốc mỡ chống bỏng. Bị nặng cần đưa đi bệnh viện.